کلاژن فراوان‌ترین پروتئین ساختاری در بافت همبند است که ۷۵درصد از پوست ما را تشکیل می‌دهد. اضافه کردن بافت همبند از ماهی یا خوک یا گاو به قهوه صبحانه، آبمیوه یا اسموتی‌ها، درحال‌حاضر به شدت روی مد است. کلاژن آخرین مکمل ضدپیری است و در همه جا از فروشگاه‌های آنلاین گرفته تا داروخانه‌ها و یا کلینیک‌های مراقبت از پوست به وفور یافت می‌شود. شایعات چه می‌گویند؟ تفاوت بین همه آن‌ها چیست و آیا واقعا کار می‌کند؟

کلاژن فراوان‌ترین پروتئین ساختاری در بافت همبند است که ۷۵درصد از پوست ما را تشکیل می‌دهد. کلاژن از انسجام، خاصیت ارتجاعی، تراکم و استحکام پوست پشتیبانی می‌کند و دارای آمینواسیدهای مختلف است که به زبان ساده، بلوک‌های ساختمانی پروتئین درون پوست هستند. اسید آمینه‌های ضروری را نمی‌توان در بدن تولید کرد، در نتیجه باید به صورت مکمل مصرف شوند.

شایع‌ترین اسیدهای آمینه عبارتند از گلیسین، پرولین، هیدروکسی پرولین و آرژینین. این اسیدهای آمینه مواد مغذی را برای تغذیه پوست، مو و ناخن‌ها فراهم می‌کنند و برای حفظ کلاژن در سطوح سلامتی ضروری هستند.

انواع کلاژن

نوع I - شکل غالب کلاژن در پوست که حدود ۸۰درصد است، استحکام پوست را پشتیبانی می‌کند.

نوع II - از استحکام غضروف پشتیبانی می‌کند.

نوع III – فراوانی آن حدود ۱۵ درصد است. الاستیسیته پوست را حفظ می‌کند و در بهبود زخم ضروری است.

نوع IV - ماتریکس خارج سلولی پوست را پشتیبانی می‌کند.

بیش از ۱۶ نوع کلاژن در بدن وجود دارد، اما کلاژن نوع I - IV کلاژن‌هایی هستند که از پوست، همانند استحکام غضروف حمایت می‌کنند.

همزمان با افزایش سن، مقدار کلاژن در پوست ما شروع به کاهش یافتن می‌کند که منجر به ایجاد خطوط ریز، چین‌وچروک و از دست دادن درخشندگی پوست می‌شود. در ۵۰ سالگی، ما تقریبا ۵۰درصد از کلاژن پوست‌مان را از دست داده‌ایم.

هر دو فرم مایع و قرص‌های مکمل‌ کلاژن، برای سال‌ها مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما متاسفانه، بیشتر آنها به دلیل کمبود قابلیت جذب در بدن، فایده کمی دارند. دلیل، مولکول‌هایی هستند که برای جذب و تجزیه از مایع گاستریک معده، بیش از حد بزرگند.

در فرمول‌های موفقیت‌آمیز، از کلاژن هیدرولیز شده استفاده می‌شود. زنجیره‌های طولانی پروتئین‌ها به قطعات کوچک‌تر شکسته و منتج به پپتیدهای تکی می‌شوند که کلاژن هیدرولیز شده را تشکیل می‌دهند. به شکستن پپتیدها و تبدیل آنها به قطعه‌های کوچک، هیدرولیز می‌گویند. این پپتیدهای کلاژن به سرعت توسط بدن جذب می‌شوند و تولید طبیعی کلاژن خود بدن را تحریک می‌کنند.

قابلیت دسترسی بیولوژیکی (سرعت جذب و ورود دارو به بدن)، معیار اصلی در ارزیابی هر مکمل، نه فقط کلاژن، است و در واقع به مقداری از مکمل می‌گویند که در سطح سلولی جذب می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که کلاژن هیدرولیز شده، ۹۰درصد از نظر بیولوژیکی قابل دسترس است، در حالی‌که کلاژن غیرهیدرولیز تنها ۵درصد قابلیت دسترسی زیستی دارد. ویتامین C برای کمک در سنتز کلاژن حیاتی است، بنابراین به فرمول بندی محصولی که می خرید، دقت کنید.

مطالعات منتشرشده در هر دو مجله «Journal of Cosmetic Dermatology» و «Skin Pharmacology and Physiology» نشان داد که مکمل پپتید کلاژن خوراکی به‌طور قابل‌توجهی هیدراتاسیون پوست را پس از ۸ هفته مصرف افزایش می‌دهد و تراکم کلاژن درلایه درم پوست نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد. هر دو اثر پس از ۱۲ هفته ادامه داشتند.

مکمل‌های کلاژن برای مصرف بی‌خطر هستند و FDA اطمینان داده است که تمام مکمل‌ها در آزمایشگاه‌های تایید شده FDA تولید می‌شوند. مشخصات ایمنی کلاژن به وضوح توسط تحقیقات اثبات شده است. به نظر می‌رسد خطر اوردوز وجود ندارد زیرا کلاژن محلول در آب است و به سرعت از بدن خارج می‌شود. معنی دیگر این است که باید به‌طور منظم ذخیره آن تازه شود.