تصور کنید که ساعت‌ها قبل از یک حمله قلبی، خبردار می‌شدید که چنین اتفاقی قرار است برای شما بیفتد. شبیه داستان‌های علمی تخیلی است، نه؟  اما الان دیگر چندان تخیلی نیست، دست کم در بعضی بیمارستان‌های آمریکا. سازمان غذا و داروی آمریکا برای اولین بار الگوریتمی را تأیید کرده که قادر است از مرگ ناگهانی به دلیل وقوع اختلال قلبی-تنفسی جلوگیری کند.

پیش‌بینی اتفاق ناگوار

این الگوریتم در واقع یک نرم‌افزار کامپیوتری است که با تحلیل اطلاعات مربوط به بیمار در بیمارستان، ریسک اختلال را دست کم شش ساعت قبل از وقوع آن محاسبه می‌کند و پزشکان و پرستاران را از هر گونه خطر احتمالی آگاه می‌کند.لنس برتون، مدیر اکسل‌مدیکال - شرکتی که این الگوریتم را طراحی کرده - می‌گوید: "خدمات درمانی با تحولی چشمگیر روبرو است. مردم بیشتر عمر می‌کنند اما از طرفی به بیماری‌های مزمن بیشتری هم دچار می‌شوند. علاوه بر این تعداد بیشتری از پزشکان باتجربه هم خود را بازنشسته می‌کنند."

آقای برتون به به بی‌بی‌سی گفت: "بیماران در بیمارستان تحت نظر هستند، اما پزشکان و پرستاران غالبا زمانی واکنش نشان می‌دهند که اتفاق ناگوار رخ داده است، نه قبل از آن."واقعیت این است که بسیاری از بیمارستان‌ها نیروی کافی برای رسیدگی به بیماران را ندارند. حتی اگر این مشکل هم نبود و تعداد کارکنان آن قدر زیاد بود که مرتب اطلاعات بیمار را بررسی می‌کردند، امکان تشخیص و استخراج همه مشکلات برای آنها وجود نداشت.

لنس برتون می‌گوید: "نیروی انسانی نمی‌تواند همه اطلاعات را درباره بیمار تجزیه و تحلیل کند. تشخیص این که حال بیمار چه زمانی وخیم می‌شود خیلی سخت است."الگوریتم اکسل ‌مدیکال با نام WAVE و اطلاعاتی که این نرم‌افزار از بیمار ارائه می‌دهد "الگوهایی را مشخص می‌کند که با چشم انسان قابل رویت نیست".

سومین عامل مرگ

بر اساس پژوهشی در دانشگاه جان هاپکینز، دست کم ده درصد از کل تعداد مرگ‌ و میر بیماران در آمریکا به اشتباهات پزشکی مربوط می‌شود.این اشتباهات که منجر به مرگ‌های غیرمنتظره و قابل پیشگیری می‌شود، سومین عامل بزرگ مرگ و میر در میان بیماران در این کشور است.سازندگان برنامه WAVE معتقدند سالانه دست کم ۲۵۰ هزار مورد مرگ بیماران قابل پیشگیری است.به گفته اکسل مدیکال، استفاده از برنامه آنها بسیار ساده است چون این برنامه نیاز به تجهیزات یا سخت‌افزار خاصی ندارد. این نرم‌افزار از سیستم‌هایی استفاده می‌کند که در بیشتر بیمارستان‌ها وجود دارد.

هشدارها

این نرم‌افزار پنج متغیر اصلی بیمار را تحلیل می‌کند: ضربان قلب، ریتم تنفسی، فشار خون، دمای بدن و سطح اکسیژن.در این برنامه از اپلیکیشنی استفاده می‌شود که می‌توان روی موبایل، تبلت یا کامپیوتر پرستار نصب کرد. آنها می‌توانند با آن بیماران را بدون آن که در کنارشان حاضر شوند، لحظه به لحظه زیر نظر داشته باشند. این نرم‌افزار که سازمان غدا و داروی آمریکا تأییدش کرده با تحلیل متغیرها ریسک اتفاق ناگوار برای بیمار را بین یک اعداد صفر تا پنج ارزیابی می‌کند. اگر ریسک بیمار بالاتر از ۳ باشد، سیستم به طور خودکار به پرستاران و پزشکان هشدار می‌دهد.

مرحله آزمایشی موفق

مراحل آزمایشی نرم‌افزار که در دانشگاه پیسبورگ طی شده بسیار موفقیت‌آمیز بوده است: در طی دوره هشت‌هفته‌ای آزمایشی هیچ یکی از بیمارانی که با WAVE تحت نظر بودند، نمردند. در همان دوره در بخشی که بیماران با روش‌های سنتی تحت نظر بودند شش نفر جان خود را از دست دادند. هر چند که این نتایج به نظر چشمگیر می‌آید اما سیستم WAVE در حال حاضر تنها در بخش مراقبت‌های ویژه قابل استفاده است.

چالش بعدی سازندگان این برنامه طراحی سیستمی است که از مرگ به دلیل حمله قلبی نه فقط در بیمارستان‌ها که در میان عموم مردم جلوگیری کند. آقای برتون می‌گوید این طور نیست که بتوان از مرگ ناگهانی تمام بیمارانی که با خطر فوری اختلال قلبی-تنفسی روبرو هستند، جلوگیری کرد: "بیمارانی هستند که وقتی به بیمارستان می‌رسند، مشخص است که زنده نمی‌مانند."

"هدف ما این است که از مرگ کسانی پیشگیری کنیم که به صورت غیرمنتظره جان خود را از دست می‌دهند، مانند بیمارانی که بعد از عمل جراحی یا به دلیل عوارض جانبی بعضی داروها حالشان وخیم می‌شود." مدیر اکسل‌مدیکال می‌گوید این شرکت در حال کار روی الگوریتم‌های دیگر برای تشخیص ریسک و پیشگیری از مرگ به دلیل عوامل دیگر هم هست. به گفته آقای برتون پروژه بعدی اکسل مدیکال به سپتیسمی (عفونت‌ خونی) مربوط می‌شود؛ عفونتی که سالانه ۲۰ میلیون نفر را در دنیا مبتلا می‌کند و جان هشت میلیون نفر را می‌گیرد.