با اینکه از تاریخ پیدایش ماساژ در شرق و حتی کشور ایران چند هزار سال می‌گذرد اما بحث فراگیر شدن آن در مراکز مختلف اعم از مکان‌های ورزشی، استخرها، زیبایی، اسپاها و حتی مطب پزشکان به چند سال اخیر بر می‌گردد، به‌طوری‌که شاید اکثر مردم در طول این سال‌های اخیر حتی برای یک بار هم که شده، ماساژ را تجربه کرده‌اند.اما به راستی ماساژ چیست؟ چه تاثیراتی بر بدن دارد؟ برای چه افرادی مفید است؟ ماساژور باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ و ده‌ها پرسش دیگر که باید در ذهن تمامی افراد علاقمند به استفاده از خدمات ماساژ نقش بندد، تا این امر مفید بتواند به شکلی صحیح و اصولی در کشور رواج پیدا کند. متاسفانه از آنجا که تا چند وقت اخیر برای خدمات اسپا و ماساژ جایگاه خاصی تعریف نشده بود، زمینه فعالیت افراد فرصت طلب و سودجو فراهم شد تا این امر به شکل غیراصولی و غیرحرفه‌ای رواج پیدا کند که خوشبختانه با تعریف ماساژ در اتحادیه و به رسمیت شناخته شدن آن و صدور مجوز، روند این امر رو به بهبودی است.
اما به راستی ماساژ چیست؟ چه تاثیراتی بر بدن دارد؟ برای چه افرادی مفید است؟ ماساژور باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ و ده‌ها پرسش دیگر که باید در ذهن تمامی افراد علاقمند به استفاده از خدمات ماساژ نقش بندد، تا این امر مفید بتواند به شکلی صحیح و اصولی در کشور رواج پیدا کند. متاسفانه از آنجا که تا چند وقت اخیر برای خدمات اسپا و ماساژ جایگاه خاصی تعریف نشده بود، زمینه فعالیت افراد فرصت طلب و سودجو فراهم شد تا این امر به شکل غیراصولی و غیرحرفه‌ای رواج پیدا کند که خوشبختانه با تعریف ماساژ در اتحادیه و به رسمیت شناخته شدن آن و صدور مجوز، روند این امر رو به بهبودی است.
تعریف ماساژ
ماساژ به‌طور کلی مجموعه‌ای از حرکت ها و تکنیک‌های مشخص است که توسط ماساژور روی بدن ماساژ‌گیرنده به منظور ایجاد تعادل انجام می‌شود. البته این تعریف بسیار کلی است و پرداختن به جزییات، به‌دلیل گستردگی زیاد خارج از این بحث قرار می‌گیرد اما مطلب مهمی که هر فرد قبل از تجربه ماساژ باید به آن آگاه باشد این است که ماساژ دسته‌بندی بسیار وسیعی دارد. ماساژها به انواع زیادی تقسیم می‌شوند. این امر مهم‌ترین مطلبی است که نادیده گرفته شده است و می‌تواند بسیار زیانبار باشد.
هنگامی که با بعضی از مراکز تماس گرفته می‌شود و این پرسش مطرح می‌شود که شما چه نوع خدمات ماساژی را ارایه می‌دهید، پاسخ‌ها به این شکل خلاصه می‌شود: ماساژ کل بدن، ماساژ قسمتی از بدن، ماساژ لاغری، ماساژ درمانی و جواب‌هایی از این قبیل که با نگاهی علمی، این پاسخ‌ها بسیار غیراصولی و غیرحرفه‌ای است چراکه دسته‌بندی ماساژ این‌گونه نیست. در یک نگاه کلی می‌توان ماساژ را به دو دسته شرقی و غربی تقسیم‌بندی کردکه هر کدام از این ماساژها اساس و ریشه و تکنیک‌های خاص خود را دارا هستند و خود آنها به دسته‌های کوچکتری تقسیم می‌شوند. جالب توجه اینکه در میان تمام ادعاهای عجیب و غریب مدعیان ماساژ، برخی ادعای ارایه سبک‌های ترکیبی از ماساژهای مختلف را دارند که به نظر منطقی نیست، چراکه در تمام دنیا زمانی که یک ماساژ با نامی مشخص ارایه می‌شود، حاصل سال‌ها تحقیق و تجربه افراد متخصص تایید‌کننده آن سبک است. دیده می شود که به راحتی و بدون بررسی نتایج علمی و تخصصی، این سبک‌ها با هم ترکیب می‌شوند و به مشتری ارایه می‌شوند بدون آنکه تاثیرات آن به اثبات رسیده باشد. صرفا براساس حس خوبی که یک یا چند مشتری از خدمات ماساژور دارد نمی‌توان اصولی بودن و تاثیرات مثبت ماساژ را ثابت کرد. در کشوری مثل ما که هنوز مرکزی برای بررسی و تحقیق موضوع ماساژ شکل نگرفته است، تغییر دادن اصول ماساژی که در کشورهای دیگر ارایه می‌شود بسیار خطرناک است. درست مثل اینکه شخصی به سلیقه خود چند دارو را با هم ترکیب کند و بلافاصله به مردم ارایه کند، بدون آزمایش و بررسی!
نکته مهم دیگر اغراق درباره تاثیرات ماساژ است به‌گونه ای که بعضی از ماساژورها به خود اجازه می‌دهند درباره بیماری افراد اظهارنظر کنند، در صورتی‌که تشخیص و درمان بیماری تنها به عهده پزشک است نه فرد دیگر. ضروری است که تمام ماساژورها درباره ممنوعیات ماساژ آگاهی داشته باشند. حقیقت این است که ماساژ با تمام تاثیرات مثبت و خوبی که دارد برای تمام افراد مفید نیست و حتی می‌تواند برای برخی مضر هم باشد. یک ماساژور خوب و حرفه‌ای باید از مواردی که باعث منع ماساژ است مطلع باشد و در صورتی‌که به موردی که آگاهی نداشت برخورد کرد، قبل از انجام ماساژ، مشتری را به پزشک ارجاع دهد. بنابراین بسیار مهم است که اگر کسی قصد دارد ماساژ را حرفه خود قرار دهد حتما نزد اساتید معتبر تعلیم ببیند. فیلم‌های آموزشی برای یک چنین کاری بسیار مخرب است. وقتی بحث بدن انسان و کار عملی پیش می‌آید، جزوات، کتاب‌ها و فیلم‌ها بدون نظارت استاد به هیچ وجه کفایت نمی‌کند، چراکه بدن یک انسان زنده جایی برای آزمون و خطا نمی‌گذارد. بسیاری از مشاغل و حرفه‌ها هم همینطور هستند. آیا می‌توان از روی کتاب پرستار شد و یا بعد از دیدن فیلم آموزش رانندگی به تنهایی سوار خودرو شد و رانندگی کرد؟
جا دارد به امر مهم دیگری نیز اشاره شود و آن این است که "ماساژ، ماساژ است"، به همین سادگی و دور از تمام حاشیه‌ها و پیچیدگی‌ها. صحیح نیست که ماساژ به امور دیگری مثل درمان و یا ورزش نسبت داده شود. ماساژ به هیچ عنوان صرفا درمان نیست بلکه تنها می‌تواند به‌عنوان یک مراقبت از سلامتی محسوب شود. از طرف دیگر برخی گمان می‌کنند که ماساژ شبیه به یک شاخه ورزشی است که به جرات می‌توان گفت اینطور نیست. تنها یک شاخه از ماساژ غربی برای مراقبت از ورزشکاران وجود دارد که باز هم باعث نمی‌شود ماساژ زیرمجموعه ورزش قرار بگیرد. تمامی ورزشکاران و تیم‌ها تحت نظر پزشک هستند اما آیا پزشکی زیرمجموعه ورزش قرار می‌گیرد؟!
امید است در آینده نه‌چندان دور شاهد افزایش سطح آگاهی و فرهنگ صحیح استفاده از این امر پرفایده باشیم.
