چاپ
دسته: زیبایی
بازدید: 4098

 

تعریف پیری یا سالخوردگی کاهش عملکرد بیولوژیک همه جانداران به‌طور تصاعدی است که به طول عمر هر جاندار بستگی دارد. همه موجودات زنده در معرض پیری قرار دارند. اثرات پیری از لحاظ بیولوژیک با تغییرات آناتومیک و عملکردی در بدن آشکار می‌شود که موجب کاهش فعالیت‌های حیاتی بدن شده و در نهایت منجر به مرگ می‌شود. این تغییرات پیش‌رونده، ملموس و غیرقابل‌ بازگشت هستند و به بدن صدمه می‌زنند. روند پیری در بدن از مولکول‌ها آغاز شده، سپس به عناصر سلولی مانند پروتئین، چربی و DNA می‌رسد و به تمام اندام‌ها منتقل می‌شود تا جایی که تمام بدن را دربرمی‌گیرد. با گذشت زمان، پیری بیماری‌های مختلفی را به همراه می‌آورد که به‌طور تصاعدی بدن را نابود می‌کنند.

 

پیری, تغییرات آناتومیک,  پیری ذاتی, پیری بیولوژیکی, پیری کرونولوژیکی, ساعت بیولوژیک,  کلاژن‌, الاستین, لایه هیپودرم, لایه درم,

 

چرا پیر می‌شویم؟

تحقیقات نشان داده‌اند که پیری بر دو نوع است:

1- پیری ذاتی یا پیری بیولوژیکی که از ژن‌های به ارث رسیده یا پیری کرونولوژیکی (زمانی) به وجود می‌آید. این نوع از پیری ناشی از عوامل داخلی است و به انحطاط فیزیولوژیک فرآیندهای بدن مربوط می‌شود.

2- پیری ناشی از عوامل بیرونی مثل قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید، سیگار کشیدن، اضطراب، تغذیه، خواب نادرست و غیره.

دانشمندان در سراسر جهان همواره در حال بررسی و توجیه عوامل مختلف در روند پیری بیولوژیکی هستند و هدف اصلی آن‌ها کاهش سرعت این روند و افزایش طول عمر است.

 

نظریه سالخوردگی

طبق نتایج به دست آمده از تحقیقات، نظریه‌های بسیاری برای سالخوردگی وجود دارد. اما این نظریه‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1- نظریه پیری برنامه‌ریزی شده

2- نظریه تخریب DNA

 

تنها برخی از این نظریه‌ها به‌عنوان تعریفی برای توجیه روند پیری بیولوژیکی پذیرفته شده‌اند:

- نظریه تخریب کالبدی DNA

- نظریه رادیکال‌های آزاد

- نظریه تلومرها

- ساعت بیولوژیک – مرگ برنامه‌ریزی شده

- نظریه پیری ژنتیکی

- نظریه میتوکندری

 

اولین نشانه‌های پیری

اولین نشانه‌های پیری در حدود ۲۰ سالگی به‌صورت چروک‌های سطحی که به سختی دیده می‌شوند، روی پیشانی، اطراف چشم‌ها و دهان و روی گونه‌ها پدیدار می‌شوند.

 

پیری بیولوژیکی را می‌توان به سه مرحله تقسیم کرد:

سنین ۲۵ تا ۳۵: مشخصه این مرحله آغاز انحطاط سیستم هورمونی بدن در همه سطوح است. تخریب از درون سلول‌ها آغاز می‌شود به خاطر وجود رادیکال‌های آزاد شکل گرفته از سبک زندگی ناسالم، عوامل محیطی، تغدیه نادرست، اضطراب و غیره.

 سنین ۳۵ تا ۴۵: انحطاط هورمون‌ها به ۲۵ درصد می‌رسد و علایم بالینی کم‌کم پدیدار می‌شوند. تخریب سلول‌ها با رشد رادیکال‌ها آزاد افزایش می‌یابد. میزان آسیب وارده به سبک زندگی شخص بستگی دارد.

از ۴۵ سالگی به بعد: تولید بسیاری از هورمون‌ها متوقف می‌شود. نشانه‌های ظاهری پیری به‌طور واضح پدیدار شده و افزایش می‌یابند. نشانه‌های پیری بیشتر از همه روی پوست ظاهر می‌شوند.

تغییرات ناشی از پیری در تمام نقاط بدن ازجمله مو، ناخن، سیستم هورمونی، ارگان‌ها، استخوان‌ها، وضعیت اندامی و اسکلتی، سیستم عصبی، احساسات، سینه‌ها، صورت و پوست اتفاق می‌افتد.

 

  پیری, تغییرات آناتومیک,  پیری ذاتی, پیری بیولوژیکی, پیری کرونولوژیکی, ساعت بیولوژیک,  کلاژن‌, الاستین, لایه هیپودرم, لایه درم,

       پیری, تغییرات آناتومیک,  پیری ذاتی, پیری بیولوژیکی, پیری کرونولوژیکی, ساعت بیولوژیک,  کلاژن‌, الاستین, لایه هیپودرم, لایه درم,

 

 از بالا به پایین: چروک لب وبینی، چک‌روهای ثابت اطراف لب، چروک‌های دینامیک روی پیشانی و بالای دهان 

 

نشانه‌های قابل رویت پیری

بیشتر نشانه‌های پیری روی صورت و پوست پدید می‌آیند. نشانه‌های پوستی پیری عبارتند از: خشکی پوست، چین و چروک، افتادگی، از بین رفتن قابلیت ارتجاعی، تغییر رنگدانه‌ها و از بین رفتن الاستین و کلاژن‌. با توجه به این‌که پوست چند لایه‌ای است، روند پیری باعث به وجود آمدن تغییرات در همه لایه‌ها می‌شود: لایه‌های اپیدرم، درم و هیپودرم.

تغییراتی که در لایه‌های اپیدرم به وجود می‌آیند عبارت است از:

 

در لایه درم:

 

و تغییرات لایه هیپودرم نیز عبارتند از:

 

طی روند پیری تغییراتی ساختاری نیز در بافت پوست عمیق به وجود می‌آید. مثل:

این تغییرات کاملا بر چهره تاثیر می‌گذارد. روی صورت نیز تغییرات ساختار بافت چربی، ماهیچه‌ها و استخوان را خواهیم داشت.

 

چین و چروک چیست؟

با توجه به تمامی حقایق ذکر شده در مورد تغییرات ایجاد شده روی پوست و صورت در طول روند پیری، چین و چروک‌ها را می‌توان در سه نوع دسته‌بندی کرد:

چین و چروک‌های متحرک، معمولا به علت تغییر مداوم حالات و انبساط ماهیچه‌های نقطه‌ای خاص از صورت در طول سال‌ها پدید می‌آید. با گذشت زمان پوست نیروی ساختاری، آماس و حجم خود را از دست می‌دهد و خطوط چین و چروک رفته رفته به بخشی از صورت تبدیل می‌شوند. در ابتدا این چروک‌ها تنها خطوطی بر روی پوست هستند که با عبور به شکل صلیبی از روی فیبرهای ماهیچه‌ای شکل می‌گیرند.

 

چروک‌های متحرک کلاسیک عبارتند از:

 چروک‌های ثابت:

چین و چروک‌های ثابت در شکل‌ها متفاوتی مثل خطوط سطحی یا چروک‌های عمیق ظاهر می‌شوند و هر کجای صورت ممکن است پدید آیند. اما این چروک‌ها بیشتر از همه روی گونه و اطراف دهان دیده می‌شوند، چراکه در این قسمت‌ها کاهش حجم پوست بیش‌تر از سایر نقاط اتفاق می‌افتد.

 

این چروک‌ها در اثر پیر شدن پوست به وجود می‌آیند:

 

شکست‌ها، شیارهای عمیقی هستند که روی پوست صورت پدیدار می‌شوند و نتیجه موارد زیر هستند:

چین‌های لب و بینی، نمونه‌ای از این چین و چروک‌ها هستند.

 

پس نتیجه می‌گیریم که در اثر تمامی این تغییرات روی پوست و صورت می‌توانیم نشانه‌های قابل رویت پیری را اینگونه نام ببریم:

 

جمع‌بندی

با نگاهی به همه عناصر مربوط به پیری، درمی‌یابیم که خود افراد در کاهش اثرات قابل رویت پیری نقش مهمی دارند. با پیشرفت فناوری، خدمات جدید و محصولات مراقبت از پوست پیشرفته، عصر ما تبدیل به بهترین عصر برای مراقبت از پوست و جلوگیری از نشانه‌های زودرس پیری شده است.