مجله زیبازی در گزارشی تازه به بررسی تاثیر تکنیک‌های آرامش‌بخش بر فشار خون پرداخته است؛ موضوعی که این روزها با توجه به شیوع بالای فشار خون بالا و چالش‌های پایبندی به درمان دارویی، بیش از پیش اهمیت یافته است. این مقاله به مرور نتایج ۵۴ مطالعه بین‌المللی می‌پردازد که نشان می‌دهند روش‌هایی مانند مراقبه، یوگا، تای‌چی و تمرین‌های ذهن‌آگاهی می‌توانند در کوتاه‌مدت فشار خون را کاهش دهند، اما هنوز شواهد کافی درباره ماندگاری این اثرات و نقش آنها در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و مغزی در دسترس نیست.
آیا آرامش می‌تواند فشار خون شما را پایین بیاورد؟ کاهش فشار خون با تکنیک‌های آرامش‌بخش
تکنیک‌های آرامش‌بخش؛ کاهش کوتاه‌مدت فشار خون، بدون اثبات ماندگاری
مجله زیبازی – فشار خون بالا یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در جهان است که بنا بر آمارها، حدود یک‌سوم افراد ۳۰ تا ۷۹ ساله را درگیر کرده و یکی از عوامل اصلی مرگ‌ومیر در مردان و زنان محسوب می‌شود. در حالی که داروهای کنترل فشار خون به‌طور گسترده در دسترس هستند، پایبندی به درمان دارویی طولانی‌مدت همواره چالش‌برانگیز بوده و همین مسئله، توجه‌ها را به سمت تکنیک‌های غیر دارویی و آرامش‌بخش معطوف کرده است.
بر اساس گزارشی که مجله زیبازی به نقل از نیوزمدیکال منتشر می‌کند، تکنیک‌های آرامش مانند تمرین‌های تنفسی، ذهن‌آگاهی، مراقبه، یوگا، تای‌چی و بیوفیدبک در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی یافته‌اند. بیوفیدبک، تکنیکی است که از طریق پایش علائم فیزیولوژیکی مانند ضربان قلب و فشار خون، به افراد کمک می‌کند فرایندهای بدن خود را بهتر مدیریت کنند. با این حال، مطالعات هنوز نتوانسته‌اند اثربخشی بلندمدت این روش‌ها را به‌طور قاطع تایید کنند.
در جدیدترین بررسی سیستماتیک که داده‌های ۵۴ مطالعه را تجزیه‌وتحلیل کرده است، مشخص شد اغلب این تکنیک‌ها توانسته‌اند طی سه ماه یا کمتر، فشار خون سیستولیک و دیستولیک را در افراد مبتلا به فشار خون بالا کاهش دهند. به‌طور دقیق، کنترل تنفس به کاهش ۶.۶۵ میلی‌متر جیوه، مراقبه به کاهش ۷.۷۱ میلی‌متر جیوه، تای‌چی و یوگا به کاهش ۹.۵۸ میلی‌متر جیوه و تمرین‌های ذهن‌آگاهی به کاهش ۹.۹۰ میلی‌متر جیوه فشار خون منجر شده‌اند. همچنین موسیقی، آرام‌سازی تدریجی عضلات و روان‌درمانی به ترتیب کاهش‌هایی معادل ۶.۶۱، ۷.۴۶ و ۹.۸۳ میلی‌متر جیوه ایجاد کرده‌اند. استفاده از ترکیب این تکنیک‌ها نیز افت ۶.۷۸ میلی‌متری در فشار خون داشته است.
وجود این نتایج امیدوارکننده، نویسندگان مطالعه هشدار داده‌اند که پس از بازه سه تا ۱۲ ماهه، هیچ شواهد آماری معناداری برای تداوم این اثرات یافت نشد و میزان اطمینان به نتایج پایین بوده است. آنها همچنین تأکید کرده‌اند که در بسیاری از مطالعات، توصیف مداخلات ناقص بوده و اطلاعات کافی درباره هزینه و اثربخشی هزینه‌ها یا تأثیر بر خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی و مرگ‌ومیر ارائه نشده است.
به گفته محققان: «نتایج این فراتحلیل نشان می‌دهد تکنیک‌های آرامش و کنترل استرس می‌توانند در کوتاه‌مدت کاهش معنی‌داری در فشار خون ایجاد کنند؛ با این حال، به دلیل خطر سوگیری و عدم دقت کافی، اثرات آنها بر کاهش عوارض قلبی یا مغزی ناشی از فشار خون بالا قابل‌اطمینان نیست.»
مجله زیبازی یادآور می‌شود که فشار خون بالا یک بیماری مزمن است که نیازمند درمان‌های پایدار و تغییر سبک زندگی در بلندمدت است و مداخلات کوتاه‌مدت، گرچه مفید، به‌تنهایی کافی نخواهند بود.
مطالب بیشتر
